Piles လိပ္ေခါင္းေရာဂါ အေမး-အေျဖမ်ား

4 May 10, 19:38
Q 1: ဆရာ ကြ်န္ေတာ္ အျပင္လိပ္ေခါင္း ျဖစ္ေနလို ့သူမ်ားနိုင္ငံမွာ အလုပ္လုပ္ ေနရေတာ့ မကုသေသးရင္ ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္ ပါသလဲ။
October 12, 2010 3:31 PM
Q 2: က်ေနာ္က နယ္ၿမိဳ႕ေလးတစ္ၿမိဳ႕ကပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ၀မ္းခ်ဳပ္တာ မ်ားတာေၾကာင့္ လိပ္ေခါင္း ေသးေသးေလး ၀မ္းသြားၿပီးတိုင္း ျပဴထြက္ခဲ့ပါတယ္။ ၀မ္းသြားၿပီးတိုင္း လက္နဲ႔ျပန္သြင္းယူခဲ့ပါတယ္။ ၁ ႏွစ္မွာ တစ္ႀကိမ္ ႏွစ္ႀကိမ္ေလာက္ပဲ ေသြးအနည္းငယ္ ပါခဲ့တာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ လေလာက္ကေတာ့ ရန္ကုန္ ေရာက္ေနခ်ိန္မွာပဲ ေသြးပါတာ စိပ္လာၿပီးေနာက္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ၀မ္းသြားတိုင္း ေသြးေတြ ရဲေနေအာင္ ပါေတာ့တာပဲ။ ဒါနဲ႔ ေဆးခန္းသြားၿပီး လိပ္ေခါင္း ေဆးထိုးခဲ့ပါတယ္။ ေဆးထိုးၿပီး လိပ္ေခါင္းက မာၿပီး ေၾကြမသြားပဲ က်ံဳ႔ၿပီး ဟိုးပထမကလို ေသးေသးေလး က်န္ရွိေနပါ ေသးတယ္။ နယ္ျပန္ေရာက္ေနတာရယ္ ေဆးခန္းသြားျပရမွာလည္း ရွက္လြန္းလို႔ ခုထိ ဒီအတိုင္းပဲ။ ၀မ္းသြားၿပီးတိုင္း အျပင္ကို နည္းနည္း ျပဴထြက္ ေနပါေသးတယ္။ က်ေနာ္ ဘယ္လိုေဆးေတြ၊ ဘယ္လိုနည္းေတြနဲ႔ အိမ္မွာေနရင္း ကုသႏုိင္မလဲ ဆိုတာ လမ္းညႊန္ေပးပါ။ ဒီေရာဂါႀကီး အျမန္ ေပ်ာက္ခ်င္လွပါတယ္။

A 1: ျဖစ္လာႏိုင္တာေတြက -
၁။ ၀မ္းခ်ဳပ္ရင္ ညွစ္ရရင္ ေသြးထြက္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ၀မ္းမခ်ဳပ္ေစတဲ့ အစားအစာ စားပါ။ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ပါ။
၂။ အဆင္မသင့္ရင္ လိပ္ေခါင္းမွာ ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္လို႔ ရုတ္တရက္ အတင္းနာျပီး၊ မထိုင္ႏိုင္ ျဖစ္လာတတ္တယ္။ ခ်က္ခ်င္း ေသြးေၾကာပိတ္ေနတာကို ခြဲျပစ္ရမယ္။ စိုးရိမ္စရာ မလိုပါ။ ျပင္ပလူနာအျဖစ္ေတာင္မွ ခြဲေပးလို႔ ရတတ္တယ္။
၄။ ထြက္ေနတဲ့ လိပ္ေခါင္းက ျပန္မ၀င္တာ ျဖစ္တတ္တယ္။ ကုိယ့္လက္နဲ႔ကိုယ္ ျပန္သြင္းရင္ ရမွာျဖစ္ေပမဲ့ အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ ေနသူေတြမွာ ထြက္ေနတဲ့ လိပ္ေခါင္းက ေရာင္လာလို႔ ျပန္သြင္းမရ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ျဖစ္ရင္ လိပ္ေခါင္းကို (ဆားခါး) မံႈ႔ကို အဆီ (ပါရာဖင္ဆီ) တခုခု ဆြတ္ထားတဲ့ ပတၴီး၊ အ၀တ္စမွာ တင္ျပီး လိပ္ေခါင္းေပၚ ကပ္ထားေပးရင္ အေရာင္က်ျပီး၊ ျပန္သြင္းလို႔ ရလာမယ္။
၅။ ၀မ္းသြားတဲ့အခါ နာတာ။ ဒါေတြဘဲ ျဖစ္မွာပါ။

လိပ္ေခါင္းကေန ေသြးထြက္ရင္ ေသြးတိတ္ေဆးေတြက သိပ္မထိေရာက္ပါ။ ေသြးထြက္တာ ၾကာၾကာျဖစ္လို႔ ေသြးအား နည္းေနမယ္။ အသားအေရ ျဖဴေရာ္ေရာ္ ျဖစ္ေနတာနဲ႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္း သိႏိုင္တယ္။ ေသြးအားေကာင္းေဆး Ferrous Sulfate စတာမ်ိဳး ေသာက္ပါ။ သံဓါတ္က ၀မ္းခ်ဳပ္တတ္ျပန္တယ္။ ဟင္းႏုႏြယ္ရြက္၊ ကန္ဇြန္းရြက္၊ ဒယ္အိုး-ဟင္းအိုးမွာ ခ်က္-ျပဳတ္-ေက်ာ္တဲ့အခါ အမဲေရာင္အရည္ထြက္တဲ့ အသီးအရြက္တိုင္း သံဓါတ္တာမို႔ ေရြးစားပါ။ ခါးရမ္းသီး၊ ေဘာက္ရြက္။ အမဲ-၀က္-ၾကက္ အသဲကလဲ ေသြးအား ေကာင္းေစတယ္။

၀မ္းေျပာ့ေအာင္စားရမဲ့ အမ်ဥ္မ်ားအစာေခၚတဲ့ အစားအစာေတြက အၾကမ္းဖ်င္းေျပာရရင္ အသီးအရြက္-အသီးအႏွံေတြ အကုန္လံုးလိုလိုပါ။ သခြါးသီး၊ ပဲသီး၊ ႐ံုးမတီ (ရံုးပတီး)သီး၊ မံုလာ ျဖဴ-နီ-စိမ္း၊ အာလူး၊ ေျပာင္းဖူး၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ ခရမ္းသီး၊ ပဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ၾကက္သြန္နီ၊ ကန္စြန္းဥ၊ ဟင္းႏုႏြယ္၊ သေဘၤာသီး၊ မာလကာသီး၊ စြန္ပလြန္သီး၊ ဘယ္ရီသီး၊ သစ္ေတာ့သီး၊ ကီ၀ီသီး၊ စပ်စ္သီး၊ ပန္းသီး၊ ေနၾကာေစ့၊ ေျမပဲဆံ၊ အံုးသီးဆံ၊ ငွက္ေျပာသီး၊ လိမ္ေမာ္သီး၊

၀မ္းခ်ဳပ္ရင္ ျပင္းတဲ့ ၀မ္းႏုတ္ေဆး အစား ခပ္ေျပာ့ေျပာ့ေသာက္ပါ။ ေကာင္းတာက Milk of Magnesia or Cream of Magnesia ေခၚတဲ့ ေဆးရည္ကုိ မအိပ္ခင္ ဟင္းစားဇြန္း ၂ ဇြန္းေသာက္ပါ။

၀မ္းသြားတဲ့အခါ နာတာျဖစ္ရင္ လိပ္ေခါင္းထည့္ေဆး တခုခုကို ၀မ္းမသြားခင္ ထည့္ေပးလို႔ရတယ္။ ေဆးေတာင့္လဲ လာတယ္ (ခရင္မ္) လဲလာတယ္။ တခ်ိဳ႔က ေခ်ာဆီသေဘာျဖစ္ျပီး၊ တခ်ို႔က ထံုေဆးသေဘာျဖစ္တယ္။

အစိုးရိမ္ မၾကီးပါနဲ႔။ ခႏၶာကိုယ္ အ၀မလြန္ေစနဲ႔။ အေနအထိုင္ ဂရုစိုက္ပါ။ ၾကမ္းျပင္မွာ ေဆာင့္ေၾကာင့္ မထုိင္ပါနဲ႔။ ဗမာျပည္မွာ မီးလႈံရင္း၊ ေျမစိုက္ မီးဖိုမွာ ထမင္းခ်က္ရင္း၊ သန္းရွာရင္း စသျဖင့္ လုပ္ခ်ိန္သံုးတဲ့ ဖင္ထိုင္ခံုလို ခံုအနိမ့္ကို မသံုးပါနဲ႔။ ေခ်ာင္းဆိုးတာ၊ ႏွာေျခတာ လုပ္ရတိုင္း၊ စအိုေနရာကို စိတ္ကေန ထိန္းထားပါ။ အေလးအပင္မတာ၊ အထိုင္အထ လုပ္တာမွာလဲ ထိန္းျပီးမွ လုပ္ပါ။

ေျခေလးေခ်ာင္း တိရိစၧာန္ေတြမွာ လိပ္ေခါင္း မျဖစ္ပါ။ ေရာဂါထေနရင္ တေယာက္တည္း ရွိေနတဲ့အခါ၊ အိပ္ယာေပၚမွာ ေလးဘက္ေထာက္ အေနအထားနဲ႔ နားေနရင္ သင့္ပါတယ္။ စအိုေနရာကို ဘာဖိအားမွ မသက္ေရာက္ေစလို႔ပါ။

အိမ္သာက ေဆာင့္ေၾကာင့္ ထိုင္ရတာမ်ိဳးကို မသံုးပါနဲ႔။ အဂၤလိပ္ပံုစံဆိုတာမ်ိဳး သံုးပါ။ ခါးကို ၉၀ ဒီဂရီထိုင္လို႔ရတာမ်ိဳး။ ၀မ္းသြားျပီးတိုင္း စကၠဴ၊ တြိဳင္းလက္ေပပါ၊ တစ္ရွဴး အစား၊ ေရကိုသာသုံးပါ။

က်န္းမာပါေစ။
Dr. တင့္ေဆြ
၅-၅-၂၀၁၀

A 2:
Hemorrhoids လိပ္ေခါင္းကို ေဆးနဲ႔ ကုတယ္ဆိုတာ ခံစားေနရတာေတြ သက္သာေစဘို႔ ျဖစ္တယ္။
• ေရေႏြးထဲမွာ ၁၀ မိနစ္ၾကာ ထိုင္ပါ။ ထပ္ထိုင္ႏိုင္ေလ ေကာင္းေလ။
• ေရာင္ေနရင္ ေရခဲကပ္ေပးပါ။
• (ေကာ္တြန္) အတြင္းခံကိုသာ ခပ္ေခ်ာင္ေခ်ာင္ ၀တ္ဆင္ပါ။
• ၀မ္းသြားျပီးတိုင္း စအိုကို စိုေနတဲ့အ၀တ္၊ တစ္ရွဴးနဲ႔ သန္႔ရွင္းပါ။ ေရသံုးတာ အေကာင္းဆံုးပါ။
• နာေနရင္ Acetaminophen or Aspirin ေဆး တမ်ိဳးမ်ိဳးေသာက္ပါ။ အစာနဲ႔ ေဆးနီးပါေစ။
• လိပ္ေခါင္းထည့္ေဆး တမ်ိဳးမ်ိဳးထည့္ပါ။ Hydrocortisone ဆိုတဲ့ (ေကာ္တီဇံုး) ပါတတ္တယ္။ သတိထားဘို႔က နာတာ၊ ေရာင္တာ၊ ယားတယေတြ ယာယီသက္သာေစဘို႔သာျဖစ္တယ္။ ေဆးနာမယ္တခ်ိဳ႕ကေတာ့ -
o Proctosedyl ointment
o Homeopathic Hemorrhoid Relief ointment for the temporary relief of pain and discomfort
o Anusol HC Ointment is used in the treatment of symptoms such as itching, swelling
o Avenoc Ointment for Hemorrhoids for soreness, itching, burning
o Hemorrhoidal Ointment temporarily relieves pain, soreness, burning and itching
o Heel/BHI - Hemorrhoid Relief Ointment 50g
o Hemmorex Ointment 1oz is for palliative relief from the misery and discomfort of simple piles or hemorrhoids
o Avenoc' Ointment for Hemorrhoids for soreness, itching, burning
o Medline Hemorrhoid Relief Ointment - 2 Oz Tube

Internal hemorrhoids အတြင္းလိပ္ေခါင္းကုသနည္းမ်ား
1. Rubber Band Ligation သားေရကြင္းနည္း၊
2. Injection Sclerotherapy ထိုးေဆးနည္း၊
3. Infrared Photocoagulation အနီေအာက္ေရာင္ျခည္နည္း၊
4. Laser Coagulation ေလဆာနည္း၊
5. Hemorrhoidectomy ခြဲစိတ္နည္း၊

External hemorrhoids အျပင္လိပ္ေခါင္း ကုသနည္းမ်ား
1. Infrared Photocoagulation အနီေအာက္ေရာင္ျခည္နည္း၊
2. Laser Coagulation ေလဆာနည္း၊
3. Hemorrhoidectomy ခြဲစိတ္နည္း၊

• For the treatment of a prolapsed hemorrhoid, a hemorrhoidectomy is recommended. ျပန္သြင္းမရတဲ့ လိပ္ေခါင္းအတြက္ ခြဲစိတ္နည္းက အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။
• For the treatment of a thrombosed external hemorrhoid, drainage of the hemorrhoid or a hemorrhoidectomy is recommended. အျပင္လိပ္ေခါင္မွာ ရုတ္တရက္ေသြးျပန္ေၾကာပိတ္လို႔ အတင္းနာရင္ ခြဲစိတ္နည္း ခ်က္ခ်င္းလုပ္တာ ေကာင္းတယ္။

Self Care မိမိဖါသာ ဂရုစိုက္နည္း
• လိပ္ေခါင္းအေတာ္မ်ားမ်ားက သူ႔ဖါသာသူ ၁-၂ ပါတ္အတြင္း သက္သာလာ ႏိုင္တယ္။
• ဖိုင္ဘာမ်ား အစားအစာေတြ စားပါ။
• ေရ တေန႔ ၈ ခြက္ေသာက္ပါ။
• ကိုယ္လက္လႈတ္ရွားမႈ ပိုလုပ္ပါ။
• ၀မ္းမာေနရင္ ၀မ္းလြယ္မဲ့ အစားအစာေတြ စားပါ။ မန္က်ီးမွည့္ေဖ်ာ္ရည္၊ သေဘၤာသီးမွည့္၊ ကန္စြန္းရြက္၊ Milk of Magnesia ဇြန္းၾကီး ၂ ဇြန္း အိပ္ရာ၀င္ေသာက္ပါ။
• ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားေနရင္ ေလွ်ာ့ခ်ပါ။
• အလုပ္မအားလို႔ ၀မ္းသြားမွာကို ထိန္းထာတာမ်ိဳး မလုပ္ပါနဲ႔။
• တကုိယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရး၊ စအိုတ၀ိႈက္ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ပါ။

Dr. တင့္ေဆြ
၁၂-၁၀-၂၀၁၀